شاخک‌های بینی، مجراهایی باریک و بلندی هستند که باعث گرم و مرطوب شدن هوای وارد شده به بینی می‌شوند. اگر شاخک‌های بینی خیلی بزرگ باشند می‌توانند باعث انسداد جریان هوا شوند. این وضعیت را هیپرتروفی شاخک می‌گویند. هیپرتروفی شاخک باعث مشکلات تنفسی، عفونت‌های متعدد و خونریزی از بینی می‌شود. تعداد شاخک‌ها ممکن است 3 و یا 4 باشد. اکثر افراد 3 شاخک فوقانی، میانی و تحتانی دارند. در اکثر موارد بزرگ شدن شاخک‌های تحتانی و میانی منجر به هیپرتروفی شاخک بینی می‌شود. در ادامه‌ی این مقاله به روش‌های درمان و اصلاح شاخک بینی می‌پردازیم.

بیشتر بدانید: عمل بینی بدون تامپون در تهران

درمان و اصلاح شاخک‌های بینی

پیش از اینکه به روش‌های درمان شاخک‌های بینی بپردازیم باید با دلیل هیپرتروفی شاخک بینی آشنا شویم. هیپرتروفی شاخک بینی بنا به دلایل زیر ممکن است ایجاد شود:

• التهاب مزمن سینوس
• عفونت
• محرک‌ها محیطی
• آلرژی فصلی

هر کدام از عواملی که نام بردیم ممکن است باعث بزرگ شدن و تورم استخوان و یا بافت نرم شاخک‌های بینی شود. اکثر افرادی که مبتلا به هبپرتروفی شاخک می‌شوند سابقه خانوادگی آلرژی‌های فصلی را دارند. با توجه به عاملی که منجر به هیپرتروفی شاخک بینی شده است درمان‌های زیر پیشنهاد می‌شود:

1. درمان های خانگی

در مرحله‌ی اول پزشکان توصیه می‌نمایند که از درمان‌های خانگی و کم تهاجمی برای اصلاح و کوچک کردن شاخک‌های بینی استفاده شود. برخی از درمان‌های خانگی توصیه شده عبارتند از:

• کاهش گرد و غبار محیط (شامل گرد و غیار جاروبرقی، پرده، مبلمان، فرش و …)
• دوری از حیوانات خانگی
• اسباب بازی‌های کودکان را در کیسه‌ی فریزر قرار دهید و به مدت 24 ساعت داخل یخچال قرار دهید. این فرآیند می‌تواند به از بین بردن کنه‌ها و یا سایر مواد آلاینده کمک نماید.
• روی تشک خود یک محافظ ضد گرد و غبار قرار دهید.
• از مصرف سیگار و سایر دخانیات به خصوص در فضای بسته‌ی خانه خودداری نمائید.
• کپک‌هایی که روی دیوارهای آشپرخانه، حمام و یا زیرزمین تشکیل می‌شود را با مواد پاک کننده‌ی مخصوص از بین ببرید.
• از فیلتر هوا جهت تصفیه‌ی هوای داخل خانه و اتاق خواب استفاده نمائید.

2. دارو جهت درمان شاخک‌های بینی

• مصرف داروهایی که در کاهش حساسیت‌های فصلی موثر هستند مانند ستریزین یا لوراتادین
• مصرف داروهای ضد احتقان به صورت خوراکی مانند سودوافدرین و فنیل افرین

مصرف این داروها جهت برطرف کردن احتقان و گرفتگی بینی به صورت موقت توصیه می شود. از مصرف طولانی مدت این داروها به دلیل خونریزی و یا کاهش اثر آنها باید خودداری شود.

3. عمل جراحی جهت اصلاح و درمان شاخک‌های بینی

در صورتی که درمان‌های خانگی و دارویی جهت اصلاح و درمان شاخک های بینی موثر واقع نشود گزینه‌ی بعدی، درمان جراحی است. جراحی به منظور کاهش اندازه‌ی شاخک‌های بینی توصیه می‌شود. سه روش کلی جهت جراحی هیپرتروفی شاخک بینی وجود دارد که عبارتند از:

• برداشتن استخوان شاخک تحتانی (ITBR): در طی این جراحی بخشی از استخوان شاخک‌های تحتانی بینی برداشته می‌شود تا جریان هوا در بینی افزایش بیابد.
• توربینکتومی تحتانی جزئی (PIT): مقداری از بافت نرم شاخک تحتانی برداشته می شود.
• دیاترمی زیر مخاطی (SMD): بافت نرم داخل شاخک‌ها با استفاده از یک سوزن مخصوص (سوزن دیاترمی) و انرژی گرمایی کوچک می‌شود.

روش‌های جراحی که برای اصلاح شاخک‌های بینی انجام می‌شود با توجه به نوع مشکل بسیار متفاوت است. جراحی شاخک‌های بینی یک جراحی پیچیده است. در صورت یکه میزان برداشتن شاخک‌های بیش از حد باشد می‌تواند باعث ایجاد خشکی دائم و گرفتگی بینی شود.

4. کاهش شاخک بینی با امواج فرکانس رادیویی

در این روش یک ابزار سوزن مانند وارد شاخک بینی می‌شود، با استفاده از انرژی منتقل شده به بافت شاخک، کاهش شاخک بینی ایجاد می‌شود. این روش نسبت به روش جراحی یک عمل کم تهاجمی است که با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و زمان انجام آن حدود 10 دقیقه است.

استفاده از امواج فرکانس رادیویی روشی بدون درد است که هیچ گونه عارضه‌‌ای در طولانی مدت نخواهد داشت.

تا 3 هفته پس از درمان ممکن است پوست بینی خشک باشد، شستشوی بینی با محلول سالین و استفاده از پمادهای آنتی بیوتیک می‌تواند در کاهش عوارض مفید باشد.

کلام آخر

هیپرتروفی شاخک بینی مشکلی است که باعث انسداد و گرفتگی بینی می‌شود و تنفس بیماران را مختل می‌نماید، تنفس از طریق بینی برای این بیماران سخت بوده و اغلب مجبورند از طریق دهان تنفس کنند. سایر عوارض بزرگ شدن شاخک‌های بینی می‌تواند بر فعالیت‌های روزمره‌ی بیماران تاثیر منفی بگذارد. در این مقاله به تعدادی از درمان‌های خانگی، دارویی و روش‌های جراحی که برای درمان هیپروترفی شاخک بینی وجود دارد اشاره شد.

در صورتی که مبتلا به این بیماری هستید جهت درمان باید به بهترین متخصص گوش و حلق و بینی در تهران مراجعه نمائید تا با توجه به علت و شدت مشکلات، درمان‌های مناسب را برای شما تجویز نماید.